Afscheid van het ‘schap’: Theo van Diepen blikt terug
Na een carrière van 45 jaar neemt Theo van Diepen, Beleidsadviseur HR bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, afscheid van het ‘schap’, zoals hij dat zelf noemt. Theo, bijna 65 jaar, is getrouwd en heeft drie kinderen en zes kleinzonen. Met de RVU-regeling gaat hij nu genieten van zijn pensioen. In dit interview blikken we met hem terug op zijn loopbaan, de ontwikkelingen die hij heeft waargenomen, en zijn visie op de toekomst van de waterschappen.

Begin van een lange loopbaan
Theo begon zijn carrière in 1980 bij Uitwaterende Sluizen in Edam in een prachtig monumentaal pand. "Ik had net mijn havo afgerond en wist niet precies wat ik wilde," vertelt hij. "Via de financiële sector kwam ik uiteindelijk bij de afdeling belastingen van het waterschap terecht. Bij team Bedrijven." Hier leerde hij veel en had hij een geweldige tijd met zijn collega's. "Het was een gouden tijd met heel leuke collega's. We hebben veel meegemaakt en geleerd."
Van belastingen via HR naar Beleid
Na negen jaar besloot Theo dat het tijd was voor iets nieuws. Hij solliciteerde intern naar een functie bij de personeels- en salarisadministratie en groeide langzaam door naar HR-adviseur. "Het was een leerzame tijd. HR binnen een waterschap is enorm breed. Je hebt alles. Van laag tot hoog, van Mbo tot Hbo, planologie tot economie. Ik heb onder andere voor Waterveiligheid & Wegen gewerkt en voor Waterketen. Dat maakt het zeker voor HR een heel mooi, divers en interessant bedrijf. Maar op een gegeven moment had ik het wel gezien," zegt hij. "HR is toch altijd een beetje gedoe. Je bent immers vaak betrokken op de momenten dat er iets niet lekker gaat. Ik was toe aan iets anders." Theo vond een nieuwe uitdaging in het ondersteunen van een collega bij Beleid, wat hij als een zeer waardevolle ervaring beschouwt.
Ontwikkelingen in de sector waterschappen
Theo heeft in zijn 45 jaar veel veranderingen gezien. "Toen ik begon, waren de waterschappen vooral bezig met de primaire taken en het zuiveren van water vanuit de Wet Verontreiniging Oppervlaktewater," legt hij uit. "In de loop der jaren zijn de taken enorm uitgebreid en is de organisatie professioneler geworden. Een belangrijke ontwikkeling voor HHNK was de eerste fusie in 1993 en de fusie van de zes verschillende inliggende waterschappen in 2003, wat leidde tot een grotere en efficiëntere organisatie van maar liefst 800 medewerkers. De harmonisatie van arbeidsvoorwaarden die daarbij kwam kijken was een enorme uitdaging, maar uiteindelijk is het allemaal goed gekomen. In 2006 werden de verschillende organisaties daadwerkelijk samengevoegd.”
“Ik heb van alles zien veranderen, maar eigenlijk blijven er ook veel zaken hetzelfde. Wat eerder Sociaal Beleid of Personeelsbeleid heette, is nu Duurzame Inzetbaarheid, en het gaat allemaal om aandacht voor de medewerker.”
Veranderingen in de arbeidsmarkt
Theo merkt op dat de arbeidsmarkt in de loop der jaren aanzienlijk is veranderd. "Medewerkers zijn mondiger geworden en weten precies wat ze willen," zegt hij. "De markt is anders dan vroeger. Mensen willen meer flexibiliteit en zijn minder geneigd om hun hele leven bij één werkgever te blijven." Hij ziet ook een verschuiving in de manier waarop mensen hun werk en privéleven organiseren. "Vroeger organiseerden we ons leven om het werk heen, nu is het andersom."
Theo ziet ook dat medewerkers sneller van baan wisselen. "Vroeger bleef je jarenlang bij dezelfde werkgever, maar nu zie je dat mensen na een paar jaar alweer iets anders willen doen," zegt hij. "Dat maakt het moeilijker om continuïteit te waarborgen."
Leiderschap en management
Theo ervaart de organisaties nog steeds wel als top down georganiseerd. Je had en hebt immers nog steeds te maken met een bestuurlijke organisatie. Theo heeft echter ook veranderingen gezien in leiderschap en management binnen de waterschappen. "Er wordt veel gevraagd van leidinggevenden," zegt hij. "Ze worden vaak geleefd door de waan van de dag en hebben te maken met veel overlegstructuren." Hij benadrukt het belang van praktische training voor leidinggevenden. "Ze moeten weten hoe ze met de cao moeten omgaan en hoe ze goede gesprekken kunnen voeren met hun medewerkers."
Theo ziet ook dat leidinggevenden vanuit de inhoud doorgroeien naar managementposities. "Dat kan goed werken, maar het is belangrijk dat ze ook de juiste leidinggevende vaardigheden ontwikkelen. Praktische training en ondersteuning zijn daarbij essentieel."
Diversiteit en inclusie
Theo ziet positieve veranderingen op het gebied van diversiteit en inclusie binnen de waterschappen. "Er zijn op dit moment meer vrouwelijke dan mannelijke managers, dat was vroeger wel anders", merkt hij op. "Ook probeert HHNK het quotum voor participatiebanen te halen. Hoewel er nog ruimte is voor verbetering". Hij benadrukt ook het belang van een divers personeelsbestand dat een afspiegeling is van de samenleving. Alhoewel die afspiegeling, als je het regionaal of lokaal bekijkt, heel verschillend kan zijn.”
Theo herinnert zich de eerste Marokkaanse vrouw met een hoofddoekje die bij het waterschap kwam werken. "Dat was ongeveer 12 jaar geleden," zegt hij. "Mijn vrouw, die in een ziekenhuis in Amsterdam werkte, vroeg op welke planeet ik werkte. Voor haar was dat heel normaal, maar bij ons was het een grote verandering."
De toekomst van de waterschappen
Theo ziet de toekomst van de waterschappen met vertrouwen tegemoet, maar erkent de uitdagingen. "Er komen steeds meer taken bij, zoals groene energie, schonere zuiveringen, de KRW. Het is belangrijk dat we deze ontwikkelingen goed managen en de juiste keuzes maken." Hij benadrukt ook het belang van samenwerking binnen de sector. "De samenwerking binnen de waterschappen, en dan bedoel ik ook voor HR, kan beter. We moeten meer interactie hebben en kennis delen."
Theo maakt zich ook zorgen over de krapte op de arbeidsmarkt. "We vissen allemaal in dezelfde vijver. Het wordt steeds moeilijker om de juiste mensen te vinden en te behouden. We moeten slimmer gaan kijken naar hoe we dit kunnen oplossen, bijvoorbeeld door meer samen te werken en kennis te delen."
Mooie herinneringen en een leuke anekdote
Theo kijkt met plezier terug op zijn tijd bij het hoogheemraadschap. "De sfeer was over het algemeen goed te noemen.” Een bijzondere anekdote die hij deelt, gaat over een presentatie die hij jaren geleden moest geven over de seniorenregeling uit het Sociaal Statuut. "Ik dacht dat ik voor een man of 15 zou spreken, maar toen ik bij de zaal aankwam, bleken het er 100 te zijn. Alle senioren van de fusiepartners waren gekomen", lacht hij. "Dat was even slikken, want ik ben helemaal niet iemand die van nature even voor een grote groep gaat staan, maar het ging uiteindelijk prima. Aan dat soort momenten denk ik met een glimlach terug."